Khi nhắc đến NATO (Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương), nhiều người thường nghĩ ngay đến một liên minh quân sự khổng lồ với sức mạnh vượt trội. Nhưng bạn có biết rằng từ khi thành lập năm 1949 đến nay, NATO đã trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào nhiều cuộc chiến tranh và chiến dịch quân sự trên khắp thế giới? Hãy cùng điểm qua những dấu ấn đáng chú ý nhất.
1.
Kosovo 1999 – Cuộc không kích làm cả thế giới chấn động
Năm 1999, NATO tiến hành chiến dịch Allied Force kéo dài 78 ngày
nhằm ngăn chặn chiến dịch thanh trừng sắc tộc ở Kosovo. Đây là lần đầu tiên
NATO tấn công quy mô lớn một quốc gia có chủ quyền là Nam Tư cũ mà không cần sự
chấp thuận trực tiếp từ Liên Hiệp Quốc. Hình ảnh các đợt không kích liên tục
khiến dư luận quốc tế vừa ủng hộ vừa tranh cãi dữ dội.
 |
| chiến tranh Kosovo 1999 |
2.
Afghanistan 2001–2014 – Cuộc chiến dài nhất của NATO
Sau sự kiện 11/9/2001, NATO lần
đầu tiên kích hoạt Điều 5 trong Hiệp ước – coi vụ khủng bố vào Mỹ là một cuộc tấn
công vào toàn khối. Từ đó, liên minh triển khai lực lượng ISAF tại Afghanistan
với mục tiêu tiêu diệt khủng bố và ổn định đất nước. Đây trở thành cuộc chiến
kéo dài nhất trong lịch sử NATO, với hàng nghìn binh sĩ thương vong và chi phí
khổng lồ, nhưng kết quả để lại nhiều tranh cãi.
3.
Libya 2011 – Bầu trời rực lửa Bắc Phi
Trong nội chiến Libya, NATO
tiến hành chiến dịch Unified Protector để thực thi lệnh cấm bay và bảo vệ dân
thường theo nghị quyết Liên Hiệp Quốc. Hàng trăm cuộc không kích được triển
khai, góp phần làm chính quyền Gaddafi sụp đổ. Tuy nhiên, sau đó Libya rơi vào
hỗn loạn kéo dài, khiến nhiều người đặt câu hỏi: can thiệp quân sự của NATO là
giải pháp hay chỉ mở ra một chuỗi bất ổn mới?
 |
| Máy bay chiến đấu NATO tại Libya |
4.
Bosnia và Herzegovina 1993–1995 – Vùng cấm bay đầu tiên
Trong cuộc nội chiến Nam Tư,
NATO thực hiện chiến dịch Deny Flight, áp đặt vùng cấm bay trên bầu trời
Bosnia. Đây là hoạt động quân sự đầu tiên trong lịch sử NATO, đánh dấu bước ngoặt
biến NATO từ một liên minh phòng thủ thuần túy thành lực lượng can thiệp quốc tế.
 |
| Chiến dịch Deny Flight của NATO |
5.
Vùng Vịnh và Trung Đông – Những cuộc điều động thầm lặng
Ngoài các chiến dịch đình
đám, NATO cũng từng triển khai lực lượng ở nhiều điểm nóng:
- 1990–1991: Bảo vệ Thổ Nhĩ Kỳ
trước nguy cơ bị Iraq tấn công trong Chiến tranh Vùng Vịnh.
- 2003 trở đi: Hỗ trợ huấn
luyện lực lượng an ninh Iraq.
- Nhiều năm gần đây: Triển khai tuần tra chống khủng bố trên Địa Trung Hải và phối hợp phòng thủ tên lửa.
Tóm lại, Từ Kosovo, Afghanistan đến
Libya, NATO đã chứng minh vai trò không chỉ là “lá chắn phòng thủ” cho châu Âu
mà còn là “cánh tay can thiệp” trên phạm vi toàn cầu. Tuy nhiên, mỗi cuộc chiến
đều đặt ra câu hỏi: NATO mang đến hòa bình, hay kéo theo những bất ổn mới?
Một điều chắc chắn là: với sức
mạnh và tầm ảnh hưởng của mình, NATO sẽ còn là tâm điểm trong nhiều biến động
quân sự – chính trị của thế giới trong tương lai.
>>> Xem thêm: Top 10 cuộc chiến tranh nổi bật của Mỹ trong lịch sử
0 Nhận xét